Sırta vuran karın ağrısı, vücuttaki çeşitli organlardan kaynaklanabilir ve bu ağrılar genellikle sindirim sistemi, safra kesesi, böbrekler veya pankreas gibi organlarda meydana gelen sorunlarla ilişkilidir.
Bu ağrıların kaynağı ciddi sağlık sorunlarına işaret edebileceği için dikkatle incelenmelidir. Aşağıda, sırta vuran karın ağrısı, karın ve sırt ağrısı, gece boyunca şiddetlenen ağrılar ve karın şişliği gibi belirtilerle bağlantılı olabilecek başlıca sağlık sorunları yer almaktadır. Bu durumlar, altta yatan farklı rahatsızlıkların bir sonucu olabilir.
Olası Nedenler:
1. Safra Kesesi Hastalıkları (Safra Taşı, Safra Kesesi İltihabı)
Safra kesesi hastalıkları, sırta vuran karın ağrısının en yaygın nedenlerinden biridir. Safra kesesi, karaciğerin altına yerleşmiş küçük bir organ olup, sindirime yardımcı olmak için safra üretir ve depolar. Safra taşları (kolelitiazis) ve safra kesesi iltihabı (kolesistit), bu organın düzgün çalışmamasına neden olarak ağrılara yol açar.
Sırta Vuran Karın Ağrısı Sebebi:
Safra taşı veya safra kesesinin iltihaplanması, karın üst bölgesinde (genellikle sağ tarafta) başlayan ve sırtın sağ üst kısmına yayılan keskin, kramp benzeri ağrılara neden olabilir. Safra kesesi taşları safra yollarını tıkayarak safra akışını engeller, bu da ağrıyı şiddetlendirir.
Diğer Belirtiler:
Bulantı ve Kusma: Safra kesesi iltihaplanması ve taşları mide bulantısına ve bazen kusmaya neden olabilir.
Hazımsızlık: Özellikle yağlı yemeklerden sonra şiddetlenen bir hazımsızlık ve rahatsızlık hissi oluşur.
Karın Şişliği: Safra akışının tıkanması karın bölgesinde şişlik hissine yol açabilir.
Ağrının Şiddetlenmesi: Yağlı, ağır yemeklerden sonra veya gece yatarken ağrılar şiddetlenebilir.
Safra Kesesi Hastalıkları İçin Risk Faktörleri:
Cinsiyet: Kadınlar erkeklere göre daha fazla risk altındadır.
Yaş: 40 yaş üstü bireylerde safra taşı oluşumu daha yaygındır.
Obezite: Vücut kitle indeksi (VKİ) 30’un üzerinde olan bireylerde safra kesesi hastalıkları riski yüksektir.
Hızlı Kilo Kaybı: Hızlı şekilde kilo veren bireylerde safra taşı oluşumu artabilir.
Tedavi:
Safra taşı veya iltihaplanmanın tespiti için ultrason gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Tedavi seçenekleri arasında ilaç tedavisi veya ameliyat (safra kesesinin alınması) yer alabilir.
Belirti | Görülme Sıklığı (%) |
Karın üst bölgesinde ağrı | %90 |
Sırta vuran ağrı | %60 |
Bulantı ve kusma | %70 |
Karın şişliği | %50 |
Hazımsızlık | %80 |
2. Pankreatit (Pankreas İltihabı)
Pankreatit, pankreasın iltihaplanması sonucunda meydana gelen bir durumdur. Pankreas, sindirim enzimleri ve insülin gibi hormonları üreten bir organdır. Bu iltihaplanma, karın üst kısmında başlayan ve sırta yayılan şiddetli ağrılara neden olabilir.
Sırta Vuran Karın Ağrısı Sebebi:
Pankreas, karın üst kısmında yer aldığından, iltihaplanma olduğunda bu bölgede yoğun bir ağrı oluşur. Bu ağrı sıklıkla sırta yayılır ve yatarken artar. Pankreas enzimleri, organın kendisine zarar verebilir ve bu, ağrının şiddetini artırır.
Diğer Belirtiler:
Ateş ve Hızlı Nabız: İltihaplanma sonucu vücutta ateş ve hızlı kalp atışı görülebilir.
Şiddetli Bulantı ve Kusma: Pankreas iltihabına şiddetli bulantı ve kusma eşlik edebilir.
Kilo Kaybı: Sindirimin bozulması nedeniyle iştah kaybı ve kilo kaybı görülür.
Karında Hassasiyet: Karın üst bölgesinde dokunmaya hassasiyet oluşabilir.
Risk Faktörleri:
Aşırı Alkol Tüketimi: Kronik alkol kullanımı pankreas iltihabına yol açabilir.
Safra Taşları: Safra taşları pankreas kanalını tıkayarak pankreatit gelişimine sebep olabilir.
Yüksek Trigliserit Seviyesi: Kandaki yüksek yağ oranı pankreas iltihabını tetikleyebilir.
Tedavi:
Pankreatit teşhisi kan testleri, görüntüleme yöntemleri (CT taraması) ile yapılır. Tedavi genellikle hastanede yatış gerektirir ve sıvı tedavisi, ağrı kesiciler ve beslenme desteği ile yapılır. Ciddi durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Belirti | Görülme Sıklığı (%) |
Karın üst bölgesinde ağrı | %100 |
Sırta vuran ağrı | %75 |
Bulantı ve kusma | %80 |
Kilo kaybı | %50 |
Ateş | %60 |
3. Böbrek Taşı veya Böbrek İltihabı
Böbrek taşları veya böbrek iltihabı (piyelonefrit), bel ve sırta yayılan keskin ağrılara neden olur. Böbreklerden idrar yoluna geçen taşlar, idrar kanalını tıkayarak şiddetli ağrıya yol açar.
Sırta Vuran Karın Ağrısı Sebebi:
Böbrek taşları veya enfeksiyonlar, böbreklerden kaynaklanan ağrının sırt ve karın bölgesine yayılmasına neden olabilir. Taşın üretere doğru ilerlemesi sırasında keskin, kramp tarzında ağrılar hissedilir.
Diğer Belirtiler:
İdrar Yaparken Yanma: İdrar yollarında tıkanıklık sonucu yanma hissi oluşabilir.
Kanlı İdrar: Taşın idrar yollarına zarar vermesi sonucu idrarda kan görülebilir.
Ateş ve Titreme: Özellikle böbrek iltihabında yüksek ateş ve titreme yaygındır.
Bulantı ve Kusma: Şiddetli ağrı bulantı ve kusmaya neden olabilir.
Risk Faktörleri:
Yetersiz Su Tüketimi: Böbrek taşlarının en yaygın nedeni yetersiz su tüketimidir.
Genetik Yatkınlık: Ailede böbrek taşı öyküsü olanlarda taş oluşma riski daha yüksektir.
Yüksek Proteinli Diyet: Protein açısından zengin diyetler taş oluşumunu tetikleyebilir.
Tedavi:
Böbrek taşlarının tedavisi taşın büyüklüğüne bağlı olarak değişir. Küçük taşlar bol su içerek ve ilaçla vücuttan atılabilir. Büyük taşlar ise cerrahi müdahale veya lazerle kırılarak tedavi edilir.
Belirti | Görülme Sıklığı (%) |
Sırta vuran ağrı | %90 |
İdrarda kan | %40 |
İdrar yaparken yanma | %60 |
Ateş ve titreme | %50 |
Bulantı ve kusma | %70 |
4. Gastrointestinal Sorunlar (Mide Ülseri, Reflü, Gastrit)
Gastrointestinal sorunlar, mide ve bağırsakları etkileyen hastalıklardan kaynaklanır. Mide ülseri, reflü ve gastrit gibi durumlar, karın bölgesinde ağrıya neden olurken, bu ağrılar sıklıkla sırta da vurabilir. Bu hastalıklar sindirim sistemi ile ilgili olduğundan, ağrılar özellikle yemekten sonra şiddetlenir ve yaşam kalitesini ciddi ölçüde etkileyebilir.
Sırta Vuran Karın Ağrısı Sebebi:
Mide Ülseri: Mide iç yüzeyinde meydana gelen yaralar, karın üst bölgesinde keskin bir ağrıya neden olabilir. Bu ağrı genellikle sırta yayılır. Özellikle yemek yedikten sonra veya aç karnına hissedilen ağrılar yaygındır.
Reflü (Gastroözofageal Reflü Hastalığı - GERD): Mide asidinin yemek borusuna geri kaçmasıyla ortaya çıkan bu durum, karın ve göğüs bölgesinde yanma hissine neden olur. Bu yanma hissi sırta da yayılabilir.
Gastrit: Mide zarının iltihaplanması sonucu karın bölgesinde yanma ve ağrı olur. Ağrı sıklıkla sırta yayılır ve özellikle yemekten sonra şiddetlenebilir.
Diğer Belirtiler:
Mide Yanması: Özellikle reflü hastalığında mide asidinin yemek borusuna kaçması sonucu yanma hissi oluşur.
Şişkinlik: Yemeklerden sonra karında aşırı şişlik ve rahatsızlık hissi görülebilir.
Bulantı: Mide ülseri ve gastrit durumlarında sıkça bulantı hissedilir.
Ağıza Acı Su Gelmesi: Reflü hastalarında mide asidinin ağıza gelmesi sonucu acı bir tat hissedilebilir.
Gece Ağrısı: Özellikle yatarken mide asidinin yemek borusuna kaçması sonucu gece ağrıları ve yanma hissi artar.
Risk Faktörleri:
Stres: Mide ülseri ve gastrit gibi durumlar stresle tetiklenebilir.
Sigara ve Alkol Kullanımı: Sigara içmek ve alkol tüketmek mide asidini artırarak bu rahatsızlıkları şiddetlendirebilir.
Yanlış Beslenme: Yağlı, baharatlı ve asitli yiyecekler bu durumları kötüleştirebilir.
Helicobacter pylori Enfeksiyonu: Mide ülserinin başlıca nedenlerinden biri olan bu bakteri, mide yüzeyine zarar vererek ağrılara yol açar.
Tedavi:
Mide ülseri, reflü ve gastrit tedavisi genellikle diyet değişiklikleri, yaşam tarzı düzenlemeleri ve ilaç tedavisi ile yapılır. Reflü için asit baskılayıcı ilaçlar, gastrit ve ülser için mide koruyucu ilaçlar yaygın olarak kullanılır. Şiddetli vakalarda endoskopi gibi görüntüleme yöntemleri kullanılarak tanı konur ve gerekirse cerrahi müdahale uygulanabilir.
Belirti | Görülme Sıklığı (%) |
Sırta vuran ağrı | %50 |
Mide yanması | %70 |
Şişkinlik ve rahatsızlık | %60 |
Bulantı ve kusma | %40 |
Ağıza acı su gelmesi | %50 |
Gece ağrısı | %60 |
5. Miyokard Enfarktüsü (Kalp Krizi)
Miyokard enfarktüsü, yaygın olarak kalp krizi olarak bilinir ve kalp kasına giden kan akışının aniden kesilmesiyle oluşur. Kalp krizi belirtileri çoğunlukla göğüs ağrısı olarak bilinse de, karın ve sırta yayılan ağrılar da yaygın belirtiler arasında yer alabilir. Kalp krizi genellikle ani ve şiddetli bir durumdur, bu yüzden belirtiler ortaya çıktığında derhal tıbbi müdahale gerektirir.
Sırta Vuran Karın Ağrısı Sebebi:
Kalp krizi sırasında göğüste başlayan ağrı, genellikle sırta, boyuna, omuzlara ve hatta karın bölgesine kadar yayılabilir. Bu tür bir ağrı, kalp kasının yeterli oksijen alamaması nedeniyle gelişir. Kalp krizi vakalarında ağrı genellikle baskı hissi, sıkışma ya da yanma şeklinde tanımlanır.
Diğer Belirtiler:
Göğüs Ağrısı: Kalp krizinin en yaygın belirtisi göğüste sıkışma, baskı veya yanma hissidir.
Sol Kolda Ağrı: Ağrı, genellikle sol kola doğru yayılabilir.
Nefes Darlığı: Kalp krizi geçiren kişilerde nefes almada zorluk görülebilir.
Terleme: Ani ve soğuk terleme, kalp krizinin yaygın belirtilerinden biridir.
Baş Dönmesi ve Bayılma: Kan akışının azalması sonucu baş dönmesi veya bayılma hissi yaşanabilir.
Bulantı ve Kusma: Özellikle kadınlarda bulantı ve kusma gibi mideye yönelik belirtiler daha sık görülür.
Kalp Çarpıntısı: Kalp atışında düzensizlik ya da çarpıntı hissi olabilir.
Risk Faktörleri:
Yüksek Kolesterol: Kalp damarlarının tıkanmasına yol açarak kalp krizi riskini artırır.
Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon): Yüksek tansiyon, kalp kasına aşırı baskı yaparak kalp krizi riskini artırır.
Sigara Kullanımı: Sigara içmek, damarların daralmasına ve tıkanmasına neden olur.
Diyabet: Yüksek kan şekeri düzeyleri, kalp krizi riskini artıran bir diğer önemli faktördür.
Obezite: Fazla kilo, kalp üzerine fazladan baskı yaparak krizi tetikleyebilir.
Aile Öyküsü: Kalp hastalığı olan aile bireyleri, kalp krizi riski altında olabilir.
Tedavi:
Kalp krizi, acil tıbbi müdahale gerektirir. İlk olarak, kalp krizi şüphesi varsa, acil servise ulaşmak çok önemlidir. Hastanede, kalp krizini durdurmak ve hasarı azaltmak için ilaç tedavisi uygulanır. Bazı vakalarda cerrahi müdahale (anjiyoplasti, stent takılması veya bypass ameliyatı) gerekebilir. Tedavi sonrasında düzenli ilaç kullanımı, diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri yapılmalıdır.
Belirti | Görülme Sıklığı (%) |
Göğüste ağrı | %90 |
Sırta vuran ağrı | %60 |
Nefes darlığı | %50 |
Sol kolda ağrı | %70 |
Terleme | %60 |
Bulantı ve kusma | %40 |
6. İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS)
İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS), sindirim sistemiyle ilgili kronik bir rahatsızlıktır. Bağırsakların normal işleyişinde bozulmalar meydana gelir ve bu durum bağırsak hareketlerinde düzensizlikler, karın ağrısı, şişkinlik ve gaz gibi belirtilerle kendini gösterir.
IBS, karın ve sırt ağrısına yol açabilen en yaygın fonksiyonel bağırsak bozukluklarından biridir. Bu rahatsızlık, bağırsaklarda yapısal bir bozukluk olmaksızın, kasların işlevinde görülen sorunlar nedeniyle oluşur.
Sırta Vuran Karın Ağrısı Sebebi:
IBS’te karın krampları ve gaz sancıları nedeniyle karın bölgesinde başlayan ağrılar sıklıkla sırta da yayılabilir. Bağırsaklarda gaz birikmesi, karında baskı ve rahatsızlık yaratır; bu da karın ve sırt ağrısına yol açabilir. Özellikle stresli dönemlerde ağrılar artabilir ve gün boyu devam edebilir.
Diğer Belirtiler:
Kramplar: Karın bölgesinde kramplar veya keskin ağrılar görülebilir.
İshal veya Kabızlık: IBS, kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte, ishal veya kabızlık şeklinde bağırsak alışkanlıklarında değişikliklere neden olur.
Gaz ve Şişkinlik: Aşırı gaz oluşumu, karında şişkinlik ve rahatsızlık hissine yol açar.
Mukuslu Dışkı: Bazı IBS hastalarında dışkıda mukus görülmesi yaygındır.
Tam Boşalamama Hissi: Bağırsak hareketleri sonrasında tam boşalamama hissi sıklıkla yaşanabilir.
Risk Faktörleri:
Stres: Stres IBS belirtilerini tetikleyebilir. Stresli dönemlerde karın ve sırt ağrıları şiddetlenebilir.
Yanlış Beslenme: Aşırı yağlı, baharatlı veya gaz yapıcı yiyecekler (fasulye, brokoli, lahana gibi) IBS belirtilerini kötüleştirebilir.
Hormonlar: Kadınlarda hormonal değişiklikler (özellikle adet döneminde) IBS semptomlarını artırabilir.
Geçirilmiş Bağırsak Enfeksiyonları: Bağırsak enfeksiyonları geçiren kişilerde IBS gelişme riski daha yüksektir.
Tedavi:
IBS tedavisinde temel amaç belirtileri yönetmektir, çünkü bu hastalığın kesin bir tedavisi yoktur. Tedavi genellikle diyet değişiklikleri, stres yönetimi ve ilaç tedavisini içerir. Probiyotikler, bağırsak hareketlerini düzenleyen ilaçlar ve spazm çözücüler kullanılabilir. Ayrıca, bol su tüketimi ve lifli gıdaların tüketimi de belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilir.
Belirti | Görülme Sıklığı (%) |
Karın krampları | %80 |
Sırta vuran ağrı | %40 |
Gaz ve şişkinlik | %60 |
İshal veya kabızlık | %50 |
Mukuslu dışkı | %30 |
Tam boşalamama hissi | %50 |
7. Apandisit
Apandisit, apendiks adı verilen küçük, parmak benzeri bir organın iltihaplanmasıdır. Bu iltihaplanma genellikle karın sağ alt kısmında ağrıya neden olur, ancak bazı vakalarda bu ağrı sırt ve karın bölgesine de yayılabilir. Apandisit genellikle acil cerrahi müdahale gerektiren bir durumdur, çünkü apendiks patlayarak ciddi enfeksiyonlara neden olabilir.
Sırta Vuran Karın Ağrısı Sebebi:
Apandisit, başlangıçta göbek çevresinde hafif bir ağrı olarak başlar, ancak iltihap ilerledikçe ağrı karnın sağ alt kısmına kayar ve şiddetlenir. Bu ağrı bazen sırt bölgesine doğru yayılabilir. Apendiksin büyümesi ve iltihaplanması, karın kasları üzerinde baskı yaparak sırta vuran ağrıya yol açabilir.
Diğer Belirtiler:
Karın Sağ Alt Bölgesinde Şiddetli Ağrı: Genellikle apandisitte ilk belirtilerden biridir. Göbek çevresinde başlayan ağrı, birkaç saat içinde karnın sağ alt kısmına kayar.
Bulantı ve Kusma: Karın ağrısına bulantı ve kusma eşlik edebilir.
İştahsızlık: Apandisit hastalarında ani iştah kaybı sıklıkla görülür.
Ateş: Hafif ateş, iltihabın ilerlemesiyle ortaya çıkabilir. Eğer apendiks patlarsa ateş hızla yükselebilir.
Kabızlık veya İshal: Bağırsak hareketlerinde değişiklikler olabilir. Bazı hastalarda kabızlık, bazılarında ise ishal görülebilir.
Gaz Sancıları: Karında gaz ve şişkinlik hissi, karın bölgesinde rahatsızlık yaratabilir.
Risk Faktörleri:
Yaş: Apandisit, özellikle 10 ila 30 yaşları arasında daha yaygındır, ancak her yaş grubunda ortaya çıkabilir.
Aile Geçmişi: Apandisit aile üyeleri arasında yaygınsa, bu duruma yakalanma olasılığı daha yüksek olabilir.
Bağırsak Enfeksiyonları: Bazı bağırsak enfeksiyonları, apendiksin iltihaplanmasına yol açabilir.
Tedavi:
Apandisit vakalarının büyük çoğunluğu cerrahi müdahale gerektirir. Apandektomi adı verilen cerrahi işlemle iltihaplı apendiks çıkarılır. Tedavi edilmezse apendiks patlayabilir, bu da peritonit adı verilen ciddi bir karın içi enfeksiyona yol açabilir. Apandisit şüphesi olan kişilerde hızlı müdahale büyük önem taşır.
Belirti | Görülme Sıklığı (%) |
Karın sağ alt bölgesinde ağrı | %95 |
Sırta vuran ağrı | %30 |
Bulantı ve kusma | %70 |
İştahsızlık | %80 |
Ateş | %50 |
Kabızlık veya ishal | %40 |
8. Divertikülit
Divertikülit, bağırsak duvarında bulunan küçük keseciklerin (divertiküller) iltihaplanması veya enfeksiyon kapması sonucu meydana gelen bir rahatsızlıktır. Bu kesecikler genellikle kalın bağırsakta (kolon) oluşur. Divertiküller iltihaplandığında ya da enfekte olduğunda karın ağrısı ile birlikte sırt ağrısı da görülebilir. Divertikülit, tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Sırta Vuran Karın Ağrısı Sebebi:
Divertiküller genellikle karın alt sol kısmında ağrıya neden olurlar. Bu ağrı, iltihabın derecesine bağlı olarak sırta doğru yayılabilir. Bağırsaklardaki baskı ve inflamasyon, özellikle hareket ettikçe ya da bağırsak hareketleri sırasında daha şiddetli hissedilir ve bu da sırt bölgesine yansıyabilir.
Diğer Belirtiler:
Karın Sol Alt Bölgesinde Ağrı: En yaygın belirtidir. Keskin veya kramplı bir ağrı olabilir.
Ateş ve Titreme: Enfeksiyonla birlikte vücutta ateş ve titreme görülebilir.
İshal veya Kabızlık: Divertikülit vakalarında bağırsak hareketlerinde değişiklikler sık görülür.
Şişkinlik ve Gaz: Bağırsaklarda gaz birikimi ve şişkinlik hissi yaygındır.
Bulantı ve Kusma: Bağırsak iltihaplanmasının şiddetine bağlı olarak bulantı ve kusma görülebilir.
Risk Faktörleri:
Yaş: 40 yaş üstü bireylerde divertikül oluşumu ve divertikülit riski artar.
Yetersiz Lif Tüketimi: Düşük lifli diyetler bağırsak sağlığını olumsuz etkiler ve divertikülit riskini artırır.
Obezite: Fazla kilolu bireylerde divertikülit gelişme riski daha yüksektir.
Sigara Kullanımı: Sigara içmek divertikülit gelişme riskini artırabilir.
Daha Önce Geçirilmiş Divertikülit: Bir kez divertikülit geçiren kişilerde tekrar etme olasılığı yüksektir.
Tedavi:
Hafif vakalarda, divertikülit genellikle antibiyotik tedavisi ve sıvı diyeti ile yönetilir. Hastanın bağırsaklarına yüklenmemesi için katı yiyeceklerden kaçınılır. Şiddetli vakalarda hastanede yatış gerekebilir ve bazı durumlarda divertiküllerin cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.
Belirti | Görülme Sıklığı (%) |
Karın sol alt bölgesinde ağrı | %90 |
Sırta vuran ağrı | %40 |
İshal veya kabızlık | %60 |
Ateş ve titreme | %50 |
Şişkinlik ve gaz | %70 |
Bulantı ve kusma | %40 |
9. Mide Fıtığı (Hiatal Herni)
Mide fıtığı, mide kısmının diyaframdaki bir açıklıktan göğüs boşluğuna kayması sonucu oluşur. Diyafram, göğüs ve karın boşluğunu ayıran kaslı bir yapıdır. Normalde mide, karın boşluğunda bulunur, ancak mide fıtığında bir bölümünün diyaframdan yukarı kayması çeşitli belirtilere neden olabilir. Bu durum, sırta vuran karın ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Sırta Vuran Karın Ağrısı Sebebi:
Mide fıtığı, genellikle mide asidinin yemek borusuna kaçmasıyla (reflü) karakterize edilir. Bu durum karında ve göğüste yanma hissi yaratırken, ağrılar bazen sırta da yayılabilir. Fıtıkla birlikte mide ve diyafram kaslarının üzerindeki baskı artar, bu da sırta vuran ağrılara neden olabilir. Özellikle yatarken veya yemeklerden sonra ağrı daha belirgin hale gelebilir.
Diğer Belirtiler:
Göğüs Yanması (Reflü): Mide asidinin yemek borusuna geri kaçması sonucu göğüste yanma hissi oluşur.
Geğirme: Mide fıtığı olan hastalarda sık sık geğirme ihtiyacı hissedilir.
Şişkinlik ve Gaz: Fıtık, mideyi etkileyen basınç nedeniyle şişkinlik hissi yaratabilir.
Yutma Güçlüğü: Mide fıtığı, yemek borusuna baskı yaparak yutma güçlüğüne neden olabilir.
Mide Bulantısı: Asit reflüsü ve fıtığın sebep olduğu rahatsızlık nedeniyle bulantı görülebilir.
Gece Ağrıları: Yatarken mide asidinin yemek borusuna kaçma olasılığı arttığından gece ağrıları daha sık olabilir.
Risk Faktörleri:
İleri Yaş: Mide fıtığı, özellikle 50 yaş üstü bireylerde daha yaygındır.
Obezite: Karın içi basıncın artması mide fıtığı gelişimini tetikleyebilir.
Sigara Kullanımı: Sigara, mide kaslarının zayıflamasına neden olabilir.
Gebelik: Gebelik sırasında artan karın içi basınç mide fıtığı riskini artırabilir.
Uzun Süreli Kabızlık: Sürekli ıkınma, diyafram üzerindeki basıncı artırarak fıtık riskini artırabilir.
Tedavi:
Mide fıtığı vakalarının çoğu hafif semptomlarla seyredebilir ve yaşam tarzı değişiklikleriyle yönetilebilir. Reflüye bağlı semptomları hafifletmek için mide asidini baskılayıcı ilaçlar kullanılabilir. Şiddetli vakalarda, cerrahi müdahale gerekebilir. Fıtığın ameliyatla düzeltilmesi, fıtığın büyüklüğüne ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değerlendirilir.
Belirti | Görülme Sıklığı (%) |
Göğüs yanması (reflü) | %80 |
Sırta vuran ağrı | %40 |
Geğirme ve şişkinlik | %60 |
Yutma güçlüğü | %30 |
Gece ağrıları | %50 |
Mide bulantısı | %40 |
10. Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GERD)
Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GERD), mide asidinin yemek borusuna geri kaçmasıyla oluşan kronik bir sindirim sistemi rahatsızlığıdır. Bu hastalık, mide içeriğinin yukarıya doğru kaçması sonucu göğüs bölgesinde yanma (reflü) ve bazen karın ile sırta yayılan ağrılara neden olabilir. GERD, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, özellikle yemekten sonra ve yatarken şiddetlenen belirtilerle kendini gösterir.
Sırta Vuran Karın Ağrısı Sebebi:
GERD hastalarında mide asidinin yemek borusuna geri kaçması (reflü), göğüs ve karın bölgesinde yanma hissine neden olur. Bu yanma ve baskı hissi bazen sırta da yayılabilir. Özellikle yatarken ya da yemekten hemen sonra mide asidi yemek borusuna daha kolay kaçar, bu da ağrının şiddetlenmesine ve sırt bölgesine yansımasına yol açar.
Diğer Belirtiler:
Göğüste Yanma (Mide Yanması): GERD’in en yaygın belirtisi göğüste hissedilen yanma hissidir. Bu genellikle mide asidinin yemek borusuna kaçmasından kaynaklanır.
Geğirme: Aşırı geğirme, reflü nedeniyle sık görülür.
Yutma Güçlüğü: Yemek borusunun tahriş olması, yutma güçlüğüne neden olabilir.
Ağıza Acı Su Gelmesi: Mide asidinin yemek borusundan ağza kadar gelmesiyle acı bir tat hissedilir.
Boğaz Ağrısı ve Ses Kısılması: Sürekli reflü boğazda tahrişe ve sesin kısılmasına yol açabilir.
Gece Ağrıları: Yatarken mide asidinin yemek borusuna kaçma olasılığı arttığından gece ağrıları daha şiddetli olabilir.
Risk Faktörleri:
Obezite: Fazla kilolar mide üzerine baskı yaparak reflüye yol açabilir.
Yağlı ve Asitli Gıdalar: Baharatlı, yağlı ve asitli yiyecekler reflü belirtilerini kötüleştirebilir.
Sigara Kullanımı: Sigara içmek mide asidini artırarak reflüye yol açabilir.
Gebelik: Hamilelik sırasında karın içi basınç artışı reflü riskini artırır.
Alkol ve Kafein Tüketimi: Alkol ve kafein mide asidini artırarak reflüyü tetikleyebilir.
Tedavi:
GERD tedavisinde asit baskılayıcı ilaçlar, yaşam tarzı değişiklikleri ve diyet önerileri kullanılır. Mide asidini azaltan proton pompası inhibitörleri ve H2 reseptör antagonistleri yaygın olarak kullanılır. Tedavi edilmezse, GERD yemek borusunda ciddi tahrişlere ve uzun vadede yemek borusu kanseri riskine yol açabilir. Şiddetli vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
Yemeklerden Sonra Yatmamaktan Kaçınmak: Yemekten hemen sonra yatmak mide asidinin geri kaçma olasılığını artırır.
Küçük ve Sık Öğünler Tüketmek: Büyük öğünler mideyi fazla doldurarak asit geri kaçışını artırabilir.
Yatağın Başını Yükseltmek: Yatak başını hafifçe yükseltmek mide asidinin yemek borusuna kaçmasını önleyebilir.
Belirti | Görülme Sıklığı (%) |
Göğüs yanması | %80 |
Sırta vuran ağrı | %40 |
Ağıza acı su gelmesi | %60 |
Yutma güçlüğü | %50 |
Gece ağrıları | %50 |
Boğaz ağrısı ve ses kısılması | %30 |
Comentários